29.6.05

Un leve sabor a cóctel

Ás veces unha certa tristeza empúrranos a preguntarnos sobre as fonduras humanas, sobre os seus motivos e inquedanzas, e lévanos a concluír que, agás casos patolóxicos, a todos nos moven impulsos semellantes, matizada a súa intensidade polo talante de quen os sente. Amas, odias, padeces, gozas...; o abano das sensacións humanas é limitado, un chisco ampliado, se cadra, polas emocións mesturadas, esas que non son puras senón que comparten trazos de aquí e de acolá, desta e daquela, porque é privilexio do home complicarse con híbridos.
A min gústanme os híbridos, mergullarme no seu código xenético e ir esmiuzando os compoñentes á maneira dunha entomóloga que analiza un insecto no microscopio: ocelos deste xeito, patas daqueloutro, abdome así, presenza ou ausencia de aguillón...
Está comprobado que existen máis estudos sobre os sentimentos e as emocións negativas ca sobre as positivas, por iso dominamos máis a linguaxe da tristeza cá da alegría; porén, cando sentes xuntos o agre e o doce, ficas desconcertado ao non saber poñerlles límites nin definir a estrema que os separa porque non existe. Non achas palabras.
Quizais o problema estea aí: na manía que temos de querer poñer límites e buscar palabras ao que non os ten.

28.6.05

Cambiamos


Onte a noite deiteime sabendo o que probablemente xa sabía todo o mundo, pero non por iso menos contenta; agora cómpre agardar con prudencia e esperanza os cambios reais e que a disparidade de criterios non nos fagan unha mala xogada.
Espero que queden atrás malas mañas e peores artes, que a transparencia sexa efectiva e non só unha palabra, que saiban manter a unidade precisa para non permitirlles aos outros meter as mans, que esta terra avance cara ao futuro e non recúe cara ao pasado...
Espero, por fin, o que non esperaba desde había moito tempo: non sentírmonos defraudados.

26.6.05

Cadea humana

Coa cabeza posta na cadea humana e unhas ganas tolas de saber como foi (dous quilómetros e medio de persoas son moitas persoas), dedico o mediodía deste domingo a lavar o coche cunha vasoira e un cubo de auga con fairy. Cómpre devolverllo á propietaria sen cagadas de paxariños nin po das múltiples obras que se espallan polas estradas comarcais.
Onte despedímonos de Vila Real até setembro, pois non haberá xeito de volver alí sen perder a paciencia nos próximos dous meses; turistas e guiris varios enchen as rúas de colorido e o cheiro a sumidoiro espállase coma unha nube mefítica ofendendo olfactos a eito, sinal inequívoco de que a rede xa comeza a soportar máis refugallo do que a prudencia aconsella. Todos os anos por estas datas ocorre o mesmo e todos os anos evitamos a vila para non sufrir pestes indesexables. Os turistas semellan non decatarse e gozan do clima e da paisaxe coma se recendese a rosas.
Fixemos unha merenda-cea nun dos poucos locais onde non serven marisco, acomodados na terraza dunha estreita rúa con sabor enxebre e amenizados polos berros excitados duns cativos que xogaban a esconderse baixo as mesas. B suspiraba de cando en vez pero que rico está todo sen perder bocado de xamón, pan con tomate, lombo e queixos variados. De sobremesa, unha torta de mazá caseira que non ten nada que envexar á da miña sogra mentres dabamos os últimos grolos a un tinto delicioso. Aínda nos deu tempo, ao regreso, de contemplar o solpor desde o balcón.
Dentro duns días comezan as vacacións.

23.6.05

Calma


Onte soubemos que poderemos ficar neste paraíso un ano máis. A incerteza do futuro -malia a segura Ítaca- esvaeceu para ledicia de B e contento meu, que afasto por fin da cabeza a arrepiante idea doutra mudanza tan preto da anterior; cando menos, que me dea tempo a esquecer as chambonadas dos últimos transportistas.
A tarde transcorreu entre sesta, lectura e paseos polas nosas posesións prestadas, ollando a buganvílea preñada de seda, as hortensias que empezan a poñerse coma repolos maduros (cada conxunto de floriñas ten ben o tamaño dunha cabeza humana), os malabarismos do noso amigo o esquío, que semellou vir para celebrar connosco o acougo recuperado, e o voo irregular das rulas, que se negaron a deixar pasar o día sen a correspondente visita.
Sentados nos mexedores do balcón contemplamos os xogos de luces que o avance do serán ía debuxando no mar e no ceo e experimentamos esa doce paz que xorde no corazón cando hai acougo na alma. Á beira, na mesiña, unha prohibida cervexa ía refrescando a gorxa, porque un día é un día a pesar das consecuencias.

Entrementres, un solpor máis foi caendo na badía, as Estelas e as Cíes de fondo dando conta de que aínda hai cousas que permanecen para acougo dos humanos. Porque, aínda que semelle mentira, existen cousas que unha desexa permanentes caia quen caia. As outras..., ben, as outras xa mudarán cando teñan que mudar.
Por certo, feliz noite de San Xoán.

22.6.05

Linda idea

A de Pawley secundada por Cesare é unha fermosa idea. O domingo 26 de xuño. Estaría ben ir até alí.

21.6.05

Revolución interior

Ando co corpo revolto desde o incidente do coche; leveino ao taller para asegurarme de que estaba ben e un mecánico moi amable veu comigo a probalo nunca costa, marcha adiante e marcha atrás, por activa e por pasiva e... íalle á perfección.
Descubrimos que o problema é meu (sospeitábao), probablemente polo tamaño e características do vehículo. O bo do home explicoume con moita delicadeza e cortesía como había que mover os pés para que non se trabase; eu -case sobra dicilo- notaba a fogaxe na cara e unhas ganas tremendas de que a terra me tragase. Mais tamén son unha muller sensata e sei aceptar a realidade con enteireza. Cumprirame facer prácticas en sitios con pouco tráfico.
De todos os xeitos, xa mirei un coche novo que probarei esta tarde, máis que nada para asegurarme de que a torpeza non se repite. En caso contrario, creo que contratarei un chofer.

19.6.05

Muller tiñas que ser

En fin, que vaia día completiño. Fomos votar -como hai que facer- e logo non se me ocorreu mellor cousa que levar a B a unha visita turística pola zona das praias para tomar unhas cervexas e gozar do día. O coche no que o levo é herdado e creo que ten todas as taras da antiga dona e parte das da actual; padece o vicio de facerse preguiceiro nas costas, até o punto de deterse porque lle resulta máis cómodo que arrastrarse, o moi cabrón. Total, que decidiu poñerse bravo nun semáforo en pendente e houbo que chamar un guindastre para sacalo de alí.
Se poden elixir, non se lles ocorra romper o coche en domingo; nin bombeiros, nin poli local nin nada de nada; ao final resolveunos o problema a garda civil, que nos mandou o guindastre -en teoría. Primeiro chegou o individuo nunha moto para comprobar se, en efecto, cumpría o guindastre, porque xa se sabe que hai moito grazoso solto; cando comprobou que si, que cumpría, marchou e non volveu até tres cuartos de hora despois. ¿Dixen que o coche estaba nun semáforo e a zona petada de turistas? ¿Si? ¡Ah!, pois non me repito.
Dúas horas de domingo electoral pasadas ao sol, atoando o tráfico en pleno semáforo, aturando golpes de buguina e malas caras, porque, claro, o coche estaba alí porque tiñamos ganas de amolarlles o día aos guiris.
De propina, o guindastreiro probou o coche e sentenzou que estaba en perfecto estado, que eu non o sabía tratar, que llo pasase a B (por certo, B non ten carné). Só lle faltou engadir -non se atreveu pero linllo nos ollos- iso de "muller tiñas que ser". Pois vale. ¿E túa nai está ben? Alédome, oes.
Como esta noite non haxa unha boa noticia, non sei que farei, pero algo gordo seguro.

17.6.05

Arredor da pasiflora


Esta é a primeira flor que abrollou dunha das dúas plantas pasifloráceas (passiflora caerulea) que temos no xardín xunto a hedra, para que faga máis mesta a sebe asemade que aleda a vista.
A primeira vez que a vin engaiolou os meus ollos de nena e prometinme a min mesma que de maior conseguiría unha. Daquela nunca vira flor tan exótica. Serve de símbolo á fe, pois di a lenda que eses catro cravos son os de Cristo crucificado, de aí que se lle chame tamén flor da paixón. Ten múltiples cualidades entre as que non é a máis cativa a sedante e decora unha barbaridade polas súas cores e forma.
Dadas as datas nas que estamos, coideina un agoiro de esperanza, aínda que tamén me pasou coma un alustro unha idea inquietante: ¿e se naceu para anunciarnos outra etapa de paixón cristiá?

16.6.05

Promesas

A medida que a campaña chega á súa recta final as promesas vanse facendo máis e máis delirantes. Se pretenden cumprir todo o que aseguran que van cumprir, eu como o sombreiro.

15.6.05

Tempos

O que lle pido a unha obra de ficción en prosa, sexa novela, conto ou teatro, é que me entreteña, nada máis e nada menos. Se non cumpre ese requisito xa pode estar escrita polo mesmísimo... -poñan o nome que lles pete- que non me vale; en canto un libro me empeza a pesar nas mans, as pálpebras dan en abatérseme a media hasta ou comeza a impacientarme o número de follas que me restan, mal camiño levamos.
De máis nova era moi escrupulosa e tiña a gala rematar toda canta obra iniciaba; agora, con máis lecturas enriba das que podo recordar, eses pruritos de lectora modélica non van comigo e pecho sen dó libros mediados, se acaso me laio dos cartos investidos.
¿Por que será que a pura diversión está tan mal vista en literatura? Minto por omisión, tamén ocorre o mesmo co cinema, por exemplo, e con toda manifestación artística que pasou non se sabe por que criterios de canon infalible.
¿Cando deixará de avergonzarnos ler por pracer e por botar unhas gargalladas?

14.6.05

Entrevista


Lévanme feito unhas cantas -poucas- entrevistas por teléfono para medios escritos e sempre, ao lelas, quedo coa sensación de que eu non dixen o que figura alí. A última -hoxe mesmo- foi para un medio falado e sairá ao aire mércores ou xoves ás tres da tarde. Cando menos desta vez non me quedará máis remedio que recoñecerme no que escoite, incluída a retranca que me puidese saír, que a teño, madía leva, se non non sería boa galega.
Confeso que estas cousas me poñen nerviosa, coma se se tratase dun daqueles xa remotos exames de historia da arte en que miles de diapositivas pasaban por un cerebro convertido en proxector na véspera de dar conta do estudiado. Malditas noites sen descanso malia durmir.
Mais decátome de que vou adquirindo seguridade, de que nada do que diga suporá un suspenso, entre outras cousas, porque ninguén me vai poñer nota. Entrementres, procuro buscarlle o lado divertido e rir un chisco coa situación. Por fortuna o profesor de arte renacentista hai tempo que permanece arrombado no baúl dos recordos.

12.6.05

Memoria infiel


Antes desconcertábame que me contasen unha lembranza común de xeito que me resultaba case irrecoñecible; o feito non transcorrera como o evocaban nin, probablemente, como eu o lembraba. Adornamos o pasado converténdoo en mellor ou peor do que en realidade foi, outorgándonos un papel máis protagonista do que tivemos ou cargando as tintas en aspectos que non foron tan negativos nin positivos como nos empeñamos en crer. Ás veces caemos na deformación máis pura sen sabelo, pois se o soubésemos estariamos entrando na mentira sen paliativos.
Cando me decato de que nin sequera me podo fiar da miña memoria, que se empeña en modificar este ou aquel detalle, sinto unha especie de vertixe que o esborrancha todo, pero tamén penso que, se cadra, é un dos seus mecanismos para axudarnos a sobrevivir sen demasiadas doses de realidade.
O venres coñecín a Paco Penas de Dorvisou, vin a cámara que tantas alegrías nos dá aos miróns, fun suxeito de varias fotos que espero con ansia e sentín a calidez da súa persoa. A tarde pasou nun lampo. Espero que a memoria non me sexa infiel.

9.6.05

Olores

Se un sentido me funciona ben é o do olfacto, mesmo vivín algún episodio relacionado con el que unha meiga calificou de estraño por inusual e serviu para que un médico me mirase con ollos sorprendidos.
Cando era nena e subía pola escaleira da casa de volta do colexio, sabía se a avoa ou a súa cuñada estaban de visita polo ronsel que me prendía o nariz; nunca fallaba: unha ou outra facían gancho á beira da fiestra mentres debullaban novas sobre a familia ou o pasado cun aquel de morriña indescifrable para min. Contábanlle a miña nai qué fora daquel curmán de remota memoria ou qué acontecera con aquela enfermidade que levara a mellor vida a tal parente; eu escoitaba coma se fosen contos esas historias de personaxes descoñecidos ao tempo que preparaba unha limoada fresca ou un café quente, segundo a estación do ano. Gustábame agasallalas naqueles momentos de intimidade sen perturbarlles a conversa.
Agora moitos olores me transportan á nenez: o cheiro a mar, a algas quentes e húmidas, a cociña de aldea, a pan acabado de facer... Hummmmm. Incluso son capaz de identificar situacións concretas, persoas e edificios polo olfacto, e non me refiro a hospitais tan só, senón a vivendas. Cada vivenda cheira de xeito diferente, se cadra porque absorbe a personalidade e o olor dos habitantes, os seus costumes, as súas inquedanzas.
Tamén eu teño un olor particular que forma parte de min e que lles serve aos outros para identificarme; alá onde vou deixo o meu ronsel, a miña pegada olfactiva que eu xa nin percibo pero da que non sabería prescindir.
A miña madalena non se come, ólese.

8.6.05

Abastecemento


Mentres o corpo intenta afacerse ás altas temperaturas e a canseira, remitir un chisco, a novela da pantasma comeza a representar unha obsesión que me asalta facendo a compra, ollando o mar, falando coa panadeira ou pasmando no sofá. Ábrense novas posibilidades que intento explorar con certa timidez porque as ideas preconcibidas interfiren sen permiso.
Xa comezan a notarse problemas de abastacemento de determinados produtos, un aumento do tránsito con música a todo volume e/ou coches impresionantes, así coma dificultades para aparcar; a praia asoma ateigada de xente case as doce horas do día e o monte no que vivo coñece máis visitas e lixo ca durante o resto do ano.
O único que me queda é madrugar un pouco e achegarme a pasear polo areal á primeira -ou segunda- hora da mañá se quero quitarme esta cor esbrancuxada que me dá un aspecto tan decimonónico. Veremos se son quen de erguerme só para iso.

7.6.05

Nova crise

Había tempo que non me daba esta canseira infinita, típica da fibromialxia, semellante a un esgotamento de pilas total e absoluto. A enerxía desaparece por completo e mesmo levantar un vaso supón un esforzo titánico que corre o risco de rematar co líquido sobre unha en vez de dentro dunha. Quizais sexa a faceta menos coñecida da enfermidade e unha das que máis amola o doente, porque o doente conserva as ganas de facer malia non poder.
Por fortuna, cada vez se coñece máis a doenza, grazas en parte ás numerosas asociacións que xorden coma fungos coa intención de divulgala e conseguir que a sociedade se mentalice de que non somos queixosos gratuítos nin afeccionados ao drama, tan só enfermos de algo ao que a ciencia aínda non atopou remedio.
Nunha revistiña donimical leo un artigo sobre o tema e chámame a atención que os médicos aínda estean barallando a posibilidade do consumo de cannabis para aliviar as dores, malia que non saben cal é o mellor xeito de consumilo. A min, a verdade, tanto me ten porque coñezo de sobra os seus beneficios. Dos efectos secundarios nin me preocupo. Quero vivir hoxe e agora, non mañá.

5.6.05

Deformacións

Desde Patricia Highsmith a John Gardner ou David Lodge, pasando por calquera manual de estilo que se prece, hai unha recomendación que se repite coma o allo e que me tomo a licenza de resumir: se podes contar unha cousa con cinco palabras, non empregues vinte. Capacidade de síntese, de atopar a palabra xusta en cada caso, non outra semellante, de chapodar as pólas prescindibles até deixar a frase espida de follas secas, de mutilar sen dó. Semella doado. En Augusto Monterroso -o do famoso dinosaurio-, a nudez impera, pero unha non está segura de querer ceibar tantos velos e, porén, inténtao. Tanto, tanto, que ao final só lle queda unha palabra: nada.

3.6.05

Estrañezas


Ás veces teño a sensación de que non reflexiono sobre as cousas, senón de que as cousas me reflexionan a min.
Ben, non é exacto ao cento por cento mais responde dalgunha maneira a esta especie de alleamento que me asalta de cando en vez, cando me dá por mirar con ollos distantes o que fago ou sinto. Por exemplo, seguindo o ronsel de Luces, que se facía esta pregunta hai uns días -¿por que escribo?-, atópome que hoxe por hoxe non sabería respondela con precisión. De mociña quería crear mundos coma os que lía nos libros, ser capaz de transportar a quen fose a un universo paralelo; máis adiante souben que me gustaba imaxinar vidas distintas, crealas para min ou para quen fose e facelas con xeito, retorcer a lingua e tanguer con ela xogos musicais, que soase harmoniosa. No momento presente descoñezo a resposta, aínda que me pasa un pouco o que a outros escritores: non sabería vivir doutro xeito, non podería prescindir da escritura aínda que quixese.
Dicíame esta semana o fisioterapeuta que para que deixase de doerme tanto a parte dereita do corpo debería eliminar esta actividade e comprendín que esa cura estaba fóra de lugar. ¿Por que escribo? pregúntome. As respostas de antano esvaeceron fundidas nunha brétema de incertezas, a pesar de que non me molestan en exceso. Desde hai un tempo amólame ter que dar resposta a todas as preguntas, ter opinión sobre todo, colocar cada cousa nun lugar; se cadra, débese á idade esta indecisión na que me movo, pero quitando tres ou catro asuntos aos que si sabería responder sen pensar, os demais representan un cúmulo de novas preguntas, de sopesar e barallar opcións, de verlles as facetas a todas e cada unha para, á fin, definirme en contadas ocasións.
¿Será grave? Prodúceme estrañeza de min mesma.

2.6.05

Outra cadea rota

Está visto que debe haber por aí unha conxura para avergonzarme en público. Dorfun lánzame agora un desafío musical. Pois estámosche bos; tendo en conta que estou coma unha tapia e escoitar música hai tempo que deixou de ser un pracer sen fisuras, vou quedar coma a arcaica que son nese terreo. Pero sinceridade ante todo, meus, que non se diga que son unha covarde.
1.- Tamaño total dos arquivos de música do meu PC: ¡Ah! ¿Hai diso? Pois non teño, síntollelo ben.
2.- Último disco que comprei: Lume (para que saia o sol) de Lamatumbá.
3.- Canción que estou escoitando: Non adoito escoitar música cando escribo.
4.- Cinco cancións (e grupos, engado eu) que teñan un significado para min: A despedida de Lamatumbá (Mari Luz segue presente todos os días), Malevaje, Ilegales, Loquillo y los Trogloditas e Radio Futura.
Ben, xa está. ¿Algo que comentar? (Moito ollo co que se di) ;).

1.6.05

Romper a cadea

Kaplan empaquétame unha enquisa que vou contestar só por deferencia cara a el, aínda que me dá moitísimo reparo dada a miña ignorancia cinematográfica. Non vou a un cine desde hai uns dez anos (calculo ao chou) a causa dos oídos e non vexo demasiados filmes na tele porque prefiro ler, así que... En fin. Aí vai.
1.- ¿Cantos filmes teño na casa?: Uns trinta. Non o sei con certeza.
2.- Último filme que merquei: El retorno del rey.
3.- Último filme visto no cinema: Indiana Jones y la última cruzada (creo).
4.- Último filme visto pero non no cinema: El retorno del Jedi (na tele).
5.- Cinco filmes de entre os meus favoritos: Blade Runner, El halcón maltés, ¿Quién engañó a Roger Rabbit?, Alien, Danzad, danzad, malditos. E máis que non collen na resposta.
Como se pode apreciar, o meu non é precisamente última hora.
Rompo a cadea porque, con toda probabilidade, quedaría como estaba coa información que me desen.