27.6.09

Fenómeno

Domingo Villar é o autor de A praia dos afogados, segunda entrega da por agora curta serie protagonizada polo inspector Leo Caldas e o seu axudante o zaragozano Rafael Estévez. Ollos de auga, a primeira, tivo un éxito inmediato aínda que a min o fenómeno me sorprendeu un chisco, pois non me parecera nada do outro mundo. Líase ben, enganchaba bastante, pero antollóuseme un pouco canónica de máis. Na crítica que lle fixera para unha revista comentaba que se era a primeira dunha serie comezaba con bo pé, opinión que manteño. Ambientada en Vigo, contaba coa presenza de case todas as clases sociais, desde a alta burguesía até o lumpen nocturno. A de agora cambia por completo o escenario e a acción transcorre na vila mariñeira de Panxón, onde aparece o cadáver dun mariñeiro coas mans atadas.
Continúa a empregar os ingredientes básicos da novela policial de xeito moi tradicional e con habilidade, o carácter arroutado do zaragozano non presenta tantos tópicos coma na primeira e afóndase na forma de ser de Leo Caldas con sutileza e bo facer.
Siruela é a encargada da tradución ao castelán.

17.6.09

Ardores de agosto



Este é o título do último libro de Andrea Camilleri protagonizado polo comisario Montalbano. Xa confesei máis dunha vez a miña devoción por Camilleri e sobre todo polas súas novelas negras; esta non decepciona, ao contrario, é unha mostra máis do bo facer deste siciliano que imparte clase de teatro en Roma.

É breve, como adoita, e por iso fíxoseme un chisco curta; a este autor non se lle pode acusar de que aos seus libros lles sobran páxinas, desde logo, aínda que aos seus lectores nun momento dado non lles importaría. A calor do título imprégnao todo, até o punto de que semella encher o cuarto tranquilo e fresco onde unha le. Mergúllase nos sentimentos do comisario quizais máis ca noutras novelas, sobre todo na súa conciencia da mediana idade que lle vai pesando comparada coa mocidade de Adriana.

A trama áxil, os personaxes ben perfilados, a prosa fluída e precisa condúcennos a "nadar e chorar" con Montalbano.

6.6.09

O mellor e o peor

Houbo unha época na que reinaba en todo o mundo o poderoso amo Obatalá. Era sabio e intelixente e non precisaba axudante ningún. Pero Obatalá decidiu buscar alguén que puidese gobernar a Terra no seu lugar.
Pensou en Orula. Era de confiar, aínda que moi novo, e isto quería dicir que non tiña madurecido para gobernar a Terra e dirixir os homes.
"Antes de falarlle disto teño que poñer a proba a súa sabencia", pensou Obatalá. "Xa verei logo o que fago".
Obatalá mandou buscar a Orula e díxolle:
- Quérote probar. Cumpre o meu degoxo: tráeme algo de comer sexa cocido ou asado; pero ten en conta que esa comida ha de estar feita co mellor que haxa no mundo.

Orula foi ao mercado. Camiñou dun lado para outro e viu froitos fermosos, pero non os mercou. Viu doces, pero non os mercou. Viu moitas verduras, pero non as mercou. Viu diferentes peixes, pero non os mercou. Viu aves, e tampouco as mercou. Había moitas clases de carne, que non mercou.
Despois de moito andar e ollar, Orula mercou unha lingua de vaca. Levou á súa casa herbas, follas de loureiro e outros condimentos, e arranxou un bo prato que lle ofreceu a Obatalá.
Cando Obatalá probou a lingua de vaca dixo:
- É un prato moi saboroso.
E comeuno sen deixar farangulla.
- Moi saboroso -repetiu-; de certo que estaba feito co mellor do mundo. Pódese saber, Orula, admirable cociñeiro, de que estaba feito?
Orula calou.
- Fuches ao mercado, non si? -preguntou Obatalá-. A ver, a ver, alí hai froitas, doces, verduras, peixes, carne... Non era unha simple lingua iso que me trouxeches para comer? E iso é o mellor do mundo?
- Sabio Obatalá -respondeu Orula-; práceme saber que che gustou o prato que che arranxei. A túa intelixencia é abraiante e acertaches... Agora ben, non recordas que non hai cousa no mundo que se poida comparar coa lingua? A lingua pode dar as grazas por un bo traballo, pode gabar unha grande obra, aconsellar na desgraza e dar consolo nas mágoas. Quen dá as noticias aos homes? A lingua. Quen nos di o que temos que facer? A lingua. A través dela un home calquera pode chegar aos máis altos postos do mundo -dixo Orula sorrindo.
- Todo o que dis é certo -respondeu Obatalá.
E pensou: "aínda que é novo, ten grande intelixencia".
Non obstante, Obatalá decidiu probar de novo a Orula.
- Arranxáchesme un prato co mellor que hai no mundo -dixo Obatalá-. Isto foiche doado. Agora dareiche unha tarefa máis difícil: que me arranxes un prato co peor que haxa no mundo. Vai e non bulas moito na busca pois no mundo hai cousas malas abondo.
Orula foi ao mercado e de novo mercou unha lingua de vaca.
Volveu á casa coas herbas, as follas de loureiro e outros condimentos, preparou o prato e levoullo a Obatalá.
- Como! -dixo Obatalá-. A primeira vez que me trouxeches este prato dixéchesme que estaba feito co mellor que había no mundo, e confirmeiche que era certo. Agora vésme outra vez coa lingua de vaca e dis que se trata do peor que hai no mundo. Como explicas isto?
Orula respondeu:
- Sabio Obatalá, no que digo non hai nada estraño. É ben sabido que a lingua pode esnaquizar os esforzos dos homes e o bo nome dunha persoa. Cunha soa palabra pode privar o home dos seus medios de vida. A lingua serve para aldraxar e pode traerlles ás xentes moitos males. Pero aínda hai máis. Con ela é posible converter en escravos os habitantes dun país. Pode haber peor cousa no mundo?
E Obatalá respondeulle:
- Todo o que dis é certo. A primeira vez eran certas as túas palabras e tamén agora estás dicindo a verdade. Eu desconfiei da túa xuventude, pero agora respecto a túa intelixencia. Ti ocuparás o meu lugar.


Conto cubano sacado de Contos vellos pra rapaces novos de Xosé Neira Vilas; edicións do Castro, 1983.