Puntos suspensivos

Había algún tempo que oía falar dela, pero non tivera ocasión de lerlle ningún libro. Por fin, por azar, caeu nas miñas mans Crepúsculo en Oslo, a súa última novela traducida ao español.
Protagonizada por un matrimonio que acaba de ter unha filla (el, policía; ela, especialista en perfís psicolóxicos), na trama mestúranse unha serie de asasinatos macabros coa situación persoal dos protagonistas, o que lle dá un aspecto novidoso ao xénero negro. Pertence indubidablemente á literatura nórdica, diferente da mediterránea e da británica en moitos aspectos entre os que destacaría unha especie de frialdade ou distanciamento á hora de narrar.
A trama está moi ben levada, abundan os diálogos e, por desgraza, os puntos suspensivos, como se á autora lle custase atopar a palabra precisa, aínda que supoño que o que pretende con eles é amosar as dúbidas que apreixan os protagonistas na busca dun perfil que lle acaia ao tipo de asasino. Pero a min desgustoume. Os puntos suspensivos en exceso dan sensación de inseguridade, cando menos a min. De todos os xeitos non é unha mala novela, algo estraña quizais, curiosa en todo caso.

Punto e seguido

Y punto é a primeira novela de Mercedes Castro, unha escritora galega que empeza forte cunha obra de máis de seiscentas páxinas. Tardei un chisco en collerlle o punto por algo que me parecía unha esaxeración: o ambiente tan machista no que se desenvolve a subinspectora de policía Clara Deza; pero, claro, eu case nunca padecín ese tipo de bromas pesadas que algúns homes coidan simpáticas e non son máis que a perpetuación de actitudes tan obsoletas que darían risa se non desen tanta mágoa. Esa foi a única pega que lle vin á novela, decontado arrombada por unha prosa áxil e fluída, un magnífico dominio dos recursos narrativos, unha estrutura redonda e unha trama absorbente e poderosa; por riba, a caracterización dos personaxes está moi lograda, os temas que toca dan que pensar e a alternancia entre a primeira e a terceira persoa sucédese con tal naturalidade que un case non se decata de que de súpeto se atopa na cabeza de Clara.

Á marxe do valor da novela, continúo remoendo nese machismo que o impregna todo e que eu non padecín no meu ámbito laboral e persoal; nun momento dado da vida decidín que o mundo non se dividía por sexos senón por calidade humana e tal foi a forza desa decisión que acabei crendo firmemente nela. Esa firmeza, por curioso que pareza, cambalea nos últimos tempos, desde que vivo nunha vila pequena e vexo actitudes que me lembran que as crenzas persoais non son necesariamente verdade.

Ese é o poder da boa literatura: abrir a mente a outros mundos, que son este, porque cada un ocupa só unha parcela de realidade. Continúo remoendo.

Miudezas

O xardín de Mollabao é bastante salvaxe e está distribuído en varias alturas. O ollo inexperto pode pasar por alto detalles fermosos, incluso pensar que non hai orde nin concerto, pero trabúcase. Nun espazo máis ben pequeno atopas multitude de flores distintas, algunhas tan tenras que che quentan o corazón, plantas que medraron case soas, sen agarimos nin coidados especiais, outras que custou sacar adiante e ao final acabaron resistindo a pesar dos nenos e do can.

Por primeira vez en moito tempo puiden mirar ese xardín con ollos curiosos sen que se cruzasen polo medio lembranzas desagradables. E é que a vida, meus, nunca deixa de sorprender.

A visita

A breve estadía en Teucro estivo marcada por tres idades: a vellez, a madureza e a adolescencia da man da nai de B e Rex, o ancián da foto (un carro de mecos con patas, inspirador no pasado dalgún pesadelo), a miña cuñada e nós mesmos e os sobriños mais un acoplado que pasaba uns días con eles. Foron noites de longas conversas ao abeiro de botellas de bo viño, tardes de prolongadas sobremesas preñadas de diálogo imposible noutros tempos e longas mañás durmindo para poder responder o resto do día.
A cidade, cada vez máis bonita e habitable para os peóns, converteuse nunha agonía para os condutores que ven cada vez máis limitadas as rúas por onde poden circular, algo polo que xamais se me ocorrería protestar. Aínda que non tivemos moita ocasión de pasear por ela, ollamos desde o coche as marabillas que a miña cuñada nos ía amosando.
Acostumados como estamos a unha vida tranquila e silenciosa, volvemos á casa coa cabeza ateigada de berros, protestas e un ritmo de vida que pouco ou nada ten que ver connosco. Pero pagou a pena.

O concerto

O concerto do sábado do Sonoro Maxín por mor da Festa da Chuvia foi para min, sobre todo, emocionante pola cantidade de vellos e queridos amigos que atopei, desde os compoñentes do grupo aos acompañantes que sempre que poden non perden ocasión de arroupalos co seu entusiasmo. Moita marcha (quizais demasiada para o meu pobre corpo), ambiente cálido e amor por arrobas. Había tempo que non o pasaba tan ben entre tanto rebumbio. Non faltaron os aplausos de Marusela, Vero e Cris, que se sumaron á festa cunha enerxía envexable.

Pero antes houbo o espectacular disparo do home bala cunha gran cantidade de preparativos, incluída unha saba amarrada por varios colaboradores para que a aterraxe da bala non se producise no duro asfalto. Confeso que levei un sobresalto cando o home caeu no chan por poucos centímetros, pois pensei que se esnafrara de verdade; pero non, ao final era un boneco, ese que se ve arriba.
Cando remataron, as despedidas, tan cheas de cariño que coidei acharme quince anos atrás noutros tempos en que eu era máis nova e eles uns adolescentes. Ai! Que bonito é que as amizades se transformen pero que perdure o afecto sincero.

A paso de caracol

O caracol é un animal lento de movementos, menos cando se agacha na cuncha cando sente un perigo; para min é un bo símbolo do ritmo evolutivo da sociedade actual. Fotografeino o outro día, que o pillei esvarando polo chan do porche, alleo por completo a min e a todo o que non fose o seu avance cara a ningures. Pero non quería falar das eleccións, senón de determinadas actitudes cara ás ideas políticas alleas. Non me entra na cabeza, por exemplo, que un partido autoproclamado progresista favoreza o canon cultural, cando o acceso á cultura debería facilitarse por riba de todo. Moléstame que se fale da dereita coma unha banda de trasnoitados aos que cumpriría pouco menos que fusilar. Amólame que se asegure que uns menten e os outros non, cando é público e notorio que en cuestión de mentiras todos teñen bastante que rañar. Horrorízame a falta de espírito crítico que leva a uns a coidar fanáticos aos outros, cando o fanatismo non é patrimonio de ninguén en particular e si de todos os que non son capaces de pararse a pensar cun mínimo de distancia. Desgústame que a estas alturas a guerra civil continúe a ser unha arma, a pesar de que os máis novos que a viviron teñen como pouco oitenta anos.

Gustaríame que a palabra respecto non estivese tan esquecida na nosa sociedade, que os insultos dun e doutro bando se penasen de xeito contundente, que se aprendese a ver pallas e trabes por igual nos ollos propios e alleos...; gustaríame, en fin, unha sociedade máis equilibrada e xusta.

Por iso votei en branco (e seguirei facéndoo se alguén non o remedia).

De libros

Hai libros para distintas ocasións, para distintos momentos e circunstancias; non sempre apetece ler o que os críticos nos din ou o que mercamos porque nos dixeron que era atractivo. Ás veces necesitamos algo lixeiro, incluso algo inxenuo, para despexar a cabeza tras unha época de tensións ou preocupacións. Sei que con Alexander McCall Smith teño asegurado entretemento, inxenuidade e unha certa pureza que me vai satisfacer. Mma Ramotswe, fundadora da Primeira Axencia de Mulleres Detectives de Botswana, é unha muller de complexión tradicional, sensata, bondadosa e xusta que montou o seu negocio para axudar a xente a saír dos problemas pequenos ou grandes para os que non atopan solución; non é unha detective ao uso, pois vive nunha cidade non moi grande e carece dos medios habituais cos que calquera muller moderna pode contar. Á parte de certos detalles, é este un libro que se le con gusto, afasta desacougos da mente e incluso fai pensar no parecidos e semellantes que somos os seres humanos.

Miscelánea de vida

Estes días na aldea sagrada foron, por fortuna, de ledicia. A pantasma dunha operación vai desaparecendo no horizonte grazas a que o meu organismo decidiu funcionar como debía para evitala, con gran contento pola miña parte. Non me puxen a choutar na consulta porque me freou a parte adulta e contida que todos levamos dentro, pero no meu interior, a infantil e espontánea non paraba de executar triples saltos mortais. Celebrámolo coa mamá e a irmá, claro, e logo volvemos celebralo na casa como debe ser: a base de paparotas ben regadas.

A mamá, dentro das súas múltiples doenzas, está bastante ben, fala moito do pasado e algo do presente, continúa pintando e anda ás voltas co proxecto de facer unha pintura da arca de Noé con todo o bicherío subindo a ela. Xa mercou un lenzo alongado que nos amosou e describiu a escena tal e como a ve na mente; ilumínaselle a expresión comentando os detalles.

Tamén me paseei por esa gran librería que frecuento sempre que podo e merquei varios libros dos que irei dando conta no seu momento; tiven que conterme moito para non agarrar todo o que me atraía, pois a casa, aínda que grande, ten as súas limitacións espaciais.

Agora, por fin, poderemos empezar a buscar ese can que desexamos; xa mirei na protectora do Barbanza os que hai para adoptar e só falta que nos decidamos entre esa opción e a outra despois de bastante pensar.

En fin, que se abre unha etapa nova libre de preocupacións e iso é un bo motivo para dicir que a vida é unha marabilla.

Fotografía sacada de aquí.